Doğuş qadınların həyatında həqiqətən bir dönüş nöqtəsidir.Ancaq bu hadisənin əvvəli və sonrasında yaşanan bir çox fiziki dəyişikliylə parelel bir sıra psixiatrik problemlər də yaşanır.
Burda doğumla birlikdə ananın hormonlarında meydana gələn dəyişiklik də səbəb kimi göstərilir. Körpənin məsuliyyəti, yaxşı ana ola biləcəyəmmi kimi qorxular, fiziki yorğunluq, uşaqla əlaqədar vaxtında yatmamaq,ananin xarici görünüşünün dəyişməsi əsas səbəblərdi. Doğum sonrası depressiyanin ilk əlamətləri doğumdan sonrakı ilk 3-4 gün ərzində qəfildən ortaya çıxa bilər. Doğuş keçirən qadınların 50-70 % də bu cür dəyişiklik olduğu müşahidə edilmişdir. Səbəbsiz ağlama istəyi, narahatçılıq, səbirsizlik, sıxıntı, gərginlik hissi ən çox görülən simptomlardandı.
Doğum sonrası depresiyyası isə daha ciddidir. Demək olar ki,doğum keçirən hər 10 qadından biri dəyişən dərəcədə depressiv əlamətlər göstərə bilər.
♦ Əsəbilik,sıxıntı
♦ Ümidsizlik
♦ Yuxu və iştah azalması
♦ Yaddaş və adaptasiya zəifliyi
♦ Uşaqın sağlamlığı ilə bağlı həddən fikirləşmək
♦ Nəzarət olunmayan ağlama
♦ Uşağa olan həvəsin itməsi
♦ Günhkarlıq duyğusu
♦ Özünə və uşaqa ziyan vermə hissi
♦ Dəhşətli yuxular və gecə qarabasmaları
Kimlərdə rast gəlinir?Daha əvvəl depressiya keçirənlərlə,doğum sonrası problemləri olanlarda görülmə riski daha çoxdur. Çətin doğuş, erkən doğum, istənməyən hamiləlik, ananın sosial dəstəyinin olmaması da bu xəstəliyin olma riskini artırır.
Müalicəsi.
Bu xəstəliyin müalicəsi xəstəliyin şiddətinə görə dəyişir. Depressiya zamanı xəstə olan gənc analara dərman müalicəsi ilə yanaşı psixoterapiya da tətbiq edilməlidir. Müalicənin müddəti xəstəliyin ağırlıqında asılı olaraq bir neçə ay davam edə bilər. Müalicə ilə yanaşı həyat yoldaşının da dəstəyi unudulmamalıdır.
Bu dövrü tez keçirmək üçün gənc analara bir neçə tövsiyyələrimiz isə bunlardır.
►Zövq aldığınız işlərdən birini hər gün həyata keçirin. məsələn rəfiqənizlə danışmaq ya da açıq havada gəzmək kimi.
►Həyat yoldaşınızla çox vaxt keçirin.
►Kömək istəməkdən çəkinməyin. Ətrafınızdan mənəvi dəstək alın.
►Sizlə eyni problemli adamlarla görüşmək mümkündürsə bundan qaçmayın və bu qruplara qoşulun.
Psixologiya və Konsultasiya Mərkəzinin klinik psixoloqu
Orxan Fərəcli
