‘Uşaq psixologiyası’

Disleksiya

Dyslexia_100

İnsan dünyaya gəldiyi andan etibarən yaşamının hər anına uyğun müəyyən fəaliyyətləri yerinə yetirir; iməkləyir,yeriyir,danışır,oyun oynayır,məktəbə gedir və s. Bütün bunlar hər bir ata və ananın öz övladlarından gözlədiyi normal fəaliyyətlərdir. Lakin bəzi uşaqlarda bu adi hesab etdiyimiz fəaliyyətlərin yerinə yetirilməsi daha gec bir zamanda baş verir. Bu da onlarda Disleksiya adlanan öyrənmə pozuntusunun olduğunu göstərir.… Ətraflı

Rett sindromu

rett

Nevroloji bir narahatlıqdır.Autizm,beyin iflici və ya qeyri-spesifik inkişaf pozuntuları kimi diaqnozu çox çətindir.Dünyada müxtəlif irqlərdə və etnik qruplarda rast gəlinməkdədir.İlk dəfə 1964-cü ildə Dr.Andreas Rett tərəfindən təyin olunmuşdur.Dünya səviyyəsində tanınması isə Dr.Bengt Hagberg’in mövzuyla əlaqədar ingiliscə yayınından sonra reallaşmışdır.X xromosomu üzərində olan MECP2 geninin qüsurlu olmasından ötəri meydana gəlir.Xüsusilə qız uşaqlarında görülür.Bunun səbəbi,kişilərin bir ədəd… Ətraflı

Uşağın sinir-psixi inkişafında impritink və tərbiyənin rolu

anne

İmpritink-ani təəssürat mexanizmidir.Belə ki,ilk təəssürat insanın sonrakı bütün həyat və fəaliyyətinə təsir göstərən və onun reaksiyasını,xarakterini təyin edən vasitədir.Uzun müddət uşağı sinir-psixi inkişafında onun rolu lazımi qədər öyrənilməyib.Belə ki müşahidələr göstərir ki,o,sinir-psixi formalaşmada hətta sonrakı davranışda az əhəmiyyət kəsb etmir. Həyatın ilk ilində uşağın anaya məhəbbətinin yaranmasına daha çox nə səbəb olur?Müəyyən edilib ki,yenidoöulmuşlarda və… Ətraflı

Uşaqlarda və yeniyetmələrdə şizofreniyanın xüsusiyyətləri

sizofreni

Şizofreniya xəstəliyinin uşaq yaşlarında da rast gəlindiyini heç kəs inkar etmir.Xəstəliyin uşaqlarda yaşla əlaqədar xüsusiyyətlərini düzgün təhlil etmək üçün psixiatriyada qəbul olunmuş yaş dövrlərini nəzərə almaq lazımdır: 1.Uşaqlıq dövrü (9 yaşadək) 2.Yeniyetməönü dövr (10-12 yaş) 3.Yeniyetmə dövrü (13-15 yaş) 4.Gənclik dövrü (16-18 yaş) Əhali arasında xəstəliyin rast gəlinən bütün formalarının təqribən 1/4-i 18 yaşadək,5-7%-i isə… Ətraflı

Uşaqlarda normal və patoloji vəziyyətdə nitq funksiyasının inkişaf xüsusiyyətləri

psikomotor

Normada həyatın ilk üç ilində uşaqlar nitq vərdişi əldə edir və onlara olunan müraciəti anlayır.İlk birinci ildə nitq qığıldamadan,ayrı-ayrı heca tələffüzünə və sadə sözlərin ifadə olunmasına doğru inkişaf edir.İkinci ildə tədricən söz ehtiyatı toplanır,18 aya yaxın müddətdə uşaqlar ilk dəfə mənaca bir-birilə əlaqəli iki sözdən ibarət kombinasiyalar qururlar.Bu dövr bir çox linqvistlərin fikrinə görə insan… Ətraflı

Psixomotor və nitqqabağı inkişafın gecikmə sindromu

cocuk_konusma

Uşağın inkişafını təyin etmək üçün dörd əsas fəaliyyət sahəsini müayinə etmək lazımdır:böyük motor,əllərin xırda hərəkətləri,ətraf mühitlə əlaqə və nitq inkişafı.Uşağın statik-motor fəaliyyəti pozulduqda,o,vaxtından gec başını dik saxlayır,gec çevrilməyə,oturmağa,durmağa başlayır.Psixi zəiflik olduqda,uşaqda baxışını tənzimləmək,oyuncaqlara baxmaq,onları ələ almaq,ətraf mühitə oriyentasiya olur.Nitqqabağı və nitq pozulmasında uşağın səsi zəif,yaxud heç olmur,nitq dövrləri və nitqin inkişaf dövrləri və nitqin inkişaf… Ətraflı

Diqqətin defisiti ilə hiperaktivlik sindromu

defisit

Bu sindrom uşaq yaşlarında xroniki davranış pozğunluğunun ən yayılmış formasıdır.Hərəki tormozlanma,davranışın impulsivliyi,diqqət pozğunluğu həmçinin hərəki koordinasiyanın yüngül çatışmazlığı və kiçik motorika pozğunluğu ilə meydana çıxır. Diqqətin cəmlənməsinin deffekti uşaqlarda məktəb tapşırıqlarının pis yerinə yetirilməsinə səbəb olur.Bu sindrom oyun və məşğələlər zamanı daha qabarıq meydana çıxır.Ən pisi odur ki,hiperaktiv uşaqlar onlara can sıxıcı gələn,bir neçə dəfə… Ətraflı

Endogen-ekzogen mənşəli oliqofreniya formaları

oliqofreniya

Mikrosefaliya-kiçik başlılıq,oliqofreniyaya tutulanların 10%-ni təşkil edir.Bu xəstəlik hələ keçən əsrdə öyrənilməyə başlanmış və belə uşaqların əqli inkişafının pis olması alimlərin diqqətini cəlb etmişdir.Əksər müəlliflərin mikrosefaliyanın səbəbini irsi amillərdə görməsinə baxmayaraq,bəziləri bunu Daun xəstəliyi,ensefali (əsasən virus mənşəli),dəm qazı ilə zəhərlənmə,məxmərək,sitomeqaliya,şüa xəstəliyi və s. ilə əlaqələndirirlər.Mikrosefaliya zamanı kəllə ölçülərinin kiçik olmasından əlavə qulaqların,burnun,alının,gözlərin qeyri-normallığına da (qulaqların sallanması,uzun… Ətraflı